Soms is het leven van een raadslid niet makkelijk. Dat heb ik de laatste vergadering van 2017 aan den lijve ervaren. Door persoonlijke betrokkenheid bij ‘De Lus’ moest ik mijn integriteit bewaken en was ik gemuilkorfd ook bij een onderwerp dat mij zeer aan het hart gaat, namelijk ‘De Tirrel’. Door een samenloop van omstandigheden kon ik me op het juiste moment toch nog van mijn muilkorf ontdoen en mijn rode hart laten spreken.
Deze keer een lange bijdrage. Of je het een column moet noemen weet ik niet, maar omdat ik het lot van het raadslid Jan Willem Nanninga wilde schetsen, vraagt dat uitleg en omdat ik ook de kans, die ik kreeg om ‘vol op het rode orgel’ te gaan, wilde schetsen, heb ik een raadsbijdrage van mij toegevoegd.
De vorige week dinsdag hadden we op de agenda van onze raadsvergadering een zeer belangrijk onderwerp voor Winsum staan. Het ging om het onderwerp ‘Grote projecten’. Dit onderwerp omvatte een drietal deelonderwerpen in één raadsvoorstel. De deelonderwerpen waren:
- De Tirrel
- Sportpark Winsum-West
- De lus
Sportpark Winsum-West was niet erg omstreden. Je voelde al dat een ruime meerderheid met het collegevoorstel zou instemmen. Anders lag dat met ‘de Lus’ en ‘De Tirrel’. Laat ik beginnen met ‘de Lus’. Het gaat hier om een stuk weg die Ranum met de Onderdendamsterweg buiten het dorp verbindt, waardoor doorgaand verkeer niet meer over de Onderdendamsterweg in het dorp hoeft. Zeer tegen de zin van veel bewoners stelde het college voor om de ontwikkeling van de weg even te vertragen om het in een latere fase weer op te pakken. Die weg ligt echter wel in mijn achtertuin. Om mijn integriteit te bewaken was het vanzelfsprekend dat ik de woordvoering over dit onderwerp niet zou doen. Aanvankelijk zou ik beide andere deelonderwerpen wel doen. Maar ik merkte al spoedig dat zowel in de politiek als in de publieke opinie ‘De Lus’ en ‘De Tirrel’ met elkaar in verband werden gebracht. Om die reden heb ik mijn fractiegenoot Henk de Vink gevraagd om de gehele woordvoering te doen. Met de inhoud van zijn woordvoering heb ik me ook niet meer bemoeid. Dat was met pijn in het hart, omdat ik heel erg enthousiast ben over ‘De Tirrel’.
Laat ik het kort schetsen. In ‘De Tirrel’ komen twee basisscholen, kinderopvang, verpleeghuis ‘De Twaalf Hoven’, de buurt en sport bijeen. En niet zo dat elk zijn eigen deel in het gebouw heeft, maar zodanig dat ‘ontmoetingen’ en ‘kruisbestuivingen’ ontstaan. Het college stelde voor om een sporthal en een therapie bad in ‘De Tirrel’ te integreren.
Dinsdag 12 december werd het onderwerp ‘De Grote Projecten’ opiniërend besproken en ik was gemuilkorfd. Ten aanzien van ‘De Lus’ was in het debat wel duidelijk welke kant de gemeenteraad op wilde. Ondanks dat de besluitvorming pas donderdag 14 december zou plaatsvinden, was wel duidelijk dat de raad het voorstel van het college zou afschieten. Het standpunt was ‘niet uitstellen, maar doorpakken’ omwille van de veiligheid van het binnendorpse deel van de Onderdendamsterweg.
Ten aanzien van ‘De Tirrel’ werd in het opiniërende deel van dinsdag wel duidelijk dat het therapiebad het niet zou redden. Over de sporthal was meer onzekerheid. Het kwartje kon in het besluitvormende deel van donderdag 14 december nog alle kanten oprollen. Ondanks dat ik ook mijn twijfels heb gehad, was ik geheel van mening dat er een sporthal zou moeten komen. Ik voelde dat er donderdag bij de besluitvorming mogelijk een amendement zou komen om niet voor een sporthal, maar voor een grote gymzaal te kiezen. Omdat ten aanzien van ‘De Lus’ duidelijk was wat de raad zou besluiten, kreeg ik mijn handen vrij om mijn opvatting over ‘De Tirrel’ inclusief de sporthal te geven. Maar dan moest er wel een amendement komen. Bij het besluitvormende deel wordt namelijk niet meer gedebatteerd, tenzij er een amendement wordt ingediend. En die kwam gelukkig! Van tevoren had ik Henk gemeld dat ik de ruimte zou nemen om mijn opvatting te geven. Hij heeft mij die ruimte gegund. In de raadsvergadering heb ik direct het woord gevraagd en mijn hart laten spreken:
‘Vanwege mijn integriteit heb ik afgezien van het debat aan de lus en omdat de lus en De Tirrel in de publieke opinie aan elkaar gekoppeld werden, heb ik me daarom dinsdag gemuilkorfd. Gezien de ontwikkelingen met de lus, voel ik me thans vrij om mijn waarden en opvattingen t.a.v. De Tirrel kenbaar te maken.
Wat mij betreft dient de discussie in de eerste plaats te gaan over de vraag hoe je wilt samenleven. Financiën zijn daaraan ondergeschikt. Ze vormen de beperkende randvoorwaarde. Niet meer en niet minder.
De waarde die ik altijd heb uitgedragen en ook nu weer mijn leidraad vormt is ‘iedereen telt’ of ‘iedereen doet mee’ en ook wel ‘inclusie’. Dat is het unieke aan dit concept. Jong, oud, mantelzorger, dementerenden, hun partners, hun kinderen en kleinkinderen, leerlingen van de basisscholen, sporters, niet-sporters, toeschouwers en buurtbewoners ontmoeten elkaar hier. Uniek ook omdat we mensen met Alzheimer of andere hersenaandoeningen niet meer wegstoppen, maar de gelegenheid bieden om naast hun mantelzorger ook nog met andere mensen in contact te komen. In die ontmoeting leren wij, de anderen, mensen met een beperking kennen, normaal te vinden, met hen om te gaan en een beetje op hen te letten. Dat is het fundament waarop een dementievriendelijke buurt of dorp gebouwd kan worden. Enige tijd geleden werd hiertoe nog een oproep gedaan door een collega-raadslid uit een aanpalende fractie. Als je dementievriendelijk of in het algemeen inclusief wilt zijn dan betekent dat wel iets voor de school, de buurt, voor ons persoonlijk en zeker ook voor verenigingen. Inclusiviteit is niet exclusief voor een beperkte groep Winsumers. We moeten daar met elkaar voor willen staan.
Mevrouw Nijlunsing, zei in haar inleiding al dat er in dit deel van Groningen drie centra als de Twaalf Hoven over blijven. We zullen hier dus veel meer dementerenden gaan opvangen. Maar niet alleen daarom zal het aantal dementerenden toenemen. Het aantal dementerenden zal sowieso toenemen. En dan niet alleen onder ouderen, maar ook onder jongeren.
Ik word daar in mijn vriendenkring mee geconfronteerd. Terwijl ik hier in de raad nog zit te oreren over De Tirrel, wordt hij verzorgd in Assen. Exact dezelfde leeftijd, vergelijkbare interesses en activiteiten, maar nu een wereld van verschil. Bij hem loopt ook iemand rond van 35, maar dat terzijde.
Waarom Assen en geen Twaalf Hoven, zult u zich afvragen. Dat heeft alles te maken met de wensen van jong-dementerenden en vooral ook hun partners, kinderen en kleinkinderen. Zij stellen andere eisen aan de inrichting, voorzieningen, ontmoetingen en activiteiten. Zij kiezen niet voor eikenhouten meubelen, zij kiezen niet voor de Zangeres zonder naam, maar voor De Dijk, zij kiezen niet voor het broodje op de kamer, maar voor aan tafel in het restaurant, zij kiezen niet voor tafelgymnastiek, maar voor op de tribune in de sporthal. Zij willen, ook als het thuis niet meer kan, zoveel als mogelijk blijven leven zoals dat bij hen past. Zij willen graag dat hun kinderen en kleinkinderen op bezoek blijven komen en zich er welkom voelen. Net als thuis gunnen ze hun kleinkinderen de ruimte en willen ze dat er iets te doen is. Sport biedt dat en een transparante sporthal vele malen meer dan een vaak meer besloten gymzaal. Daarom kies ik voor De Tirrel inclusief de sporthal. Opdat naast de oudere-dementerenden ook jong-dementerenden en hun partners, kinderen en kleinkinderen, met hun wensen in de regio terecht kunnen’.