Er is al veel over geschreven, toch heb ik het idee dat ik alle details van de affaire Moorlag nog niet ken. Desondanks wil ik een voorlopig oordeel niet opschorten. Ondanks dat de Kamerfractie er nog over moet vergaderen, lijkt het er sterk op dat William niet meer gedoogd wordt in Den Haag. Op grond waarvan wordt dat oordeel geveld? Sociaaldemocratische waarden? Welke dan? Ik kom daar straks op terug.
De gemeenten zijn opgescheept met de participatiewet. Dat betekende nogal wat voor die gemeenten, vooral omdat het gepaard ging met een enorme bezuiniging. Ook op de sociale werkvoorziening. Dat maakte de opgave nog groter. Daar komt nog bij dat er veel verwacht werd van het bedrijfsleven. Werknemers moesten vanuit het SW-bedrijf naar buiten geplaatst worden in reguliere banen. Ik kan die keuze billijken vanuit de gedachte dat iedereen mee moet kunnen doen. Ook mensen met een beperking moeten voor een reguliere baan in aanmerking komen. De vraag is alleen of we ons niet teveel hebben opgehangen aan de markt. Vooralsnog lijkt dat er sterk op. Het aantal beoogde banen wordt niet gehaald, niet bij het bedrijfsleven en ook niet bij de overheid. Hebben we, als PvdA’ers, de markt niet teveel omarmd? Wij staan toch voor een sterke overheid, zeker als het gaat om kwetsbare mensen?
Ondertussen zijn gemeenten zoekende hoe ze van de participatiewet een succes kunnen maken. In die zoektocht ontstaan constructies zoals bij Alescon. Het dilemma waarvoor het bestuur van Alescon (lees: de betrokken gemeenten) zich gesteld voelde was: willen we veel mensen met een beperking kans op een baan geven tegen iets minder inkomen of willen we een geringer aantal kans op een baan geven, maar dan tegen een inkomen op basis van de cao voor de SW? De gemeenten hebben, ik neem aan met instemming van de gemeenteraden, voor het eerste gekozen. Als je al vindt dat er vuile handen gemaakt zijn, dan zijn er dus ook wethouders en raadsleden die het vuil onder de nagels hebben. Daar zijn ongetwijfeld ook partijgenoten bij.
Zijn sociaaldemocratische waarden in het geding? Waarden die op deze affaire betrekking hebben zijn: bestaanszekerheid, goed werk en een eerlijke verdeling van hoop en levenskansen. Ik schreef al eerder dat ik niet alle details goed ken. Dat maakt een oordeel lastig, maar op basis van wat ik tot nu toe heb gelezen, krijg ik niet de indruk dat er gesjoemeld is met onze waarden. Maar laat dat de komende tijd duidelijk worden. William heeft een onderzoek voorgesteld. Laat dat onderzoek een antwoord geven op de vraag of onze waarden met voeten zijn getreden.
En daar zit voor mij de echte pijn. William is veroordeeld op basis van oprispingen op sociale media. Er is en wordt vanuit de heup geschoten en de onderbuik gereageerd en daar wil ik boven staan. Dat is dan wellicht geen ‘rode’ waarde, maar wel een waarde waar ik in het leven voor wil staan. In een door de PvdA voorgestane fatsoenlijke samenleving, ga je in de eerste plaats fatsoenlijk met elkaar om. Dat fatsoen heb ik gemist. Daar zit mijn grootste pijn.
Dinsdag ga ik naar de ‘Neijoarsveziede’ in ‘de Hoogte’. In maart was daar het stembureau gehuisvest, waar de PvdA nog de grootste partij was. Om het nog even duidelijker te stellen, dat was het enige stembureau in heel Nederland waar de PvdA nog de grootste was. Ik zie er nu al tegenaan om me er te vertonen. Ik voel de vragen al komen. Mijn antwoord zal dan zijn dat ik het graag over de lokale politiek wil hebben. Trots op mijn niet zo fatsoenlijke PvdA ben ik helaas even niet. Dat is het verdriet van Obergum, de enige plek in Nederland waar de PvdA nog de grootste partij was.