Raadsbijdrage raadsvergadering 1 juli 2020

Agenda:

1. Opening
2. Vaststelling agenda
3. Vragenuur
4. Besluitenlijst
5. Ingekomen stukken

Opiniërend en besluitvormend

6. Begrotingsrechtmatigheid jaarstukken 2019 (JW)

De PvdA kan instemmen met het voorstel

7. Jaarrekening 2019 (JW)

Over de jaarrekening 2019 kun je van alles zeggen, zoals de zorgelijke ontwikkeling van de AR en de parallelle ontwikkeling van het weerstandsvermogen. In de pers is dat reeds breeduit geventileerd. We weten het en we moeten het er op dit moment mee doen. We weten inmiddels ook dat de voorjaarsnota het beeld niet vrolijker maakt en dat keuzen en ook pijnlijke keuzen over toekomstig beleid noodzakelijk zijn. We zien met spanning uit naar de bouwstenennotitie van het college.
De PvdA wil daarom niet te lang bij rekening en verslag stilstaan. We beperken ons tot een beperkt aantal zaken waar we een opmerking over willen maken of die ons zijn opgevallen:

1. Plaatsen van fietslaadpalen is prima, maar niet het antwoord op de bereikbaarheid van de kernen per fiets. Stallingsmogelijkheden van fietsen, al of niet elektrisch, zijn dat wel.
2. Kwaliteitsimpuls Noordpolderzijl juichen we toe.
3. Kunstencentrum De Ploeg is prachtig, maar niet genoeg voor Wehe-den Hoorn. Herstructurering van het dorp vraagt aandacht. Mensen moeten het gevoel en de zekerheid hebben dat ze in een fijne woning in een fijn dorp wonen. Extra begeleiding van de dorpsgemeenschap daarbij is gewenst.
4. Wij vragen aandacht voor vergroening van de bedrijventerreinen. Natuur- en klimaatinclusief bouwen moet de norm zijn en niet alleen op bedrijventerreinen. Bij Het Aanleg, dat niet voor niets ‘Het Aanleg’ heet, kan dat als eerste opgepakt worden.
5. Er bestaat de mogelijkheid dat kinderen met taalachterstand vanaf 2,5 jaar deelnemen aan voorschoolse educatie. Wordt daar door de juiste doelgroep gebruik van gemaakt en wie bewaakt dat?
6. ‘School als Wijk’, wordt er door Hogelandster leerlingen gebruik van gemaakt?
7. MFA Bedum, bij de grote projecten schrijft het college daarover. Voor ons is duidelijk dat de ontwikkeling van het MFA moet worden bezien als een integraal onderdeel van de ontwikkeling van de verschillende winkelgebieden en de andere gebouwen met een sociaal-maatschappelijke functie. De ontwikkelingen met Trefcentrum Bedum zijn daarbij nieuw en werpen mogelijk een andere blik op de functie van het MFA. College, betrek het mogelijk verdwijnen van Trefcentrum Bedum bij zo’n integrale afweging. Verder roepen we u op om samen met Wierden en Borgen actief op zoek te gaan naar mogelijkheden om tot herstructurering van Trefcentrum Bedum en de omliggende wijk te komen.
8. We lezen bij mantelzorgondersteuning niets over jonge mantelzorgers. Is er op Het Hogeland aandacht voor deze groep?
9. Hoe functioneren de sociale teams?
10. Wij zijn blij dat de dienstverlening aan mensen met migratieachtergrond op gebied van participatie fors is gestegen.
11. Is het nodig dat cliënten kunnen kiezen uit vier aanbieders van huishoudelijke ondersteuning?
12. De verwachting om de taakstelling terugdringen personeelskosten te halen zijn kennelijk niet al te hoog gespannen, als je het risico schat op 75%
13. Bij verbonden partijen valt op dat van twee partijen geen financiële data bekend zijn en bovendien een beschrijving van het bestuurlijk belang ontbreekt, namelijk van de EDR en Verenging waddenzeegemeenten
14. Het valt op dat bij de centrumontwikkeling Bedum geen aanvragen zijn ingediend voor verplaatsing en verbetering vastgoed. Wat is hiervan de reden?

8. Voorjaarsnota (JW)

De voorjaarsnota maakt het beeld van de jaarrekening 2019 er niet vrolijker op. En dan weten we nog niet wat de corona-crisis voor ons in petto heeft. Voor die gevolgen zijn we afhankelijk van de diepe zakken van het kabinet. Helaas lijken die zakken niet heel diep als het gaat om de gemeenten. Het onlangs door de minister van binnenlandse zaken, verkondigde standpunt, biedt niet veel hoop. De centrale overheid maakt er een gewoonte van om de gemeenten in de kou te laten staan. Kijk naar de jeugdzorg en van recentere datum het abonnementstarief van de WMO. Door velen wordt dat als een rijke lui’s bonus bestempeld en niet geheel onterecht. En dan nu de herverdeling ten koste van plattelandsgemeenten.

Wij zien deze voorjaarsnota vooral als een bestuursrapportage, een stand van zaken op dit moment met een doorkijkje naar de komende vier jaar. Bij de bouwstenen discussie in september zullen we onze keuzen moeten maken. Toch een aantal opmerkingen:

1. Naar aanleiding sloop tijdelijke huisvesting Lydinghe vragen wij aandacht voor kunst aan en op de scholen, zoals een echte Jan van der Zee aan een gevel van Brunwerd, een tegelmozaiek ook van Jan van der Zee aan de Jansenius de Vries te Warffum en een kunstwerk van Marijtje de Priester in de school van Roodeschool.
2. Schep je met 23,5 duizend voor Verhildersum ook precedent?
3. Van de zotte dat je voor herplantplicht Boukemapark op de vingers getikt moet worden
4. Bij ondersteuning inkoop lezen we dat het de vraag is of inkoopteam die ondersteuning mogelijk niet kan leveren. Wat maakt die inkoop zo specifiek dat dat niet kan?
5. De bezuiniging op de formatie van de dorpencoördinatoren is pijnlijk in het kader van beleidskeuzen die gemaakt zijn bij de vorming van deze coalitie. Heeft het college ideeën hoe dit op te vangen is? Wordt de ondersteuning meer verlegd naar dorpen met minder eigen kracht?

Tot slot, willen we opmerken dat we het lastig vinden om de tabel met vervallen voorstellen te lezen. Het roept heel veel vragen op. Laten we een paar voorbeelden noemen: 1 toeristische organisatie 60.000 incidenteel, bomenonderzoek 20.000 incidenteel en vroegsignalering + schuldhulpverlening 232.000 structureel. Gaan we bomenonderzoek uitstellen met een jaar of helemaal niet meer doen? Bouwen we de schuldhulpverlening af? Krijgen we via de achterdeur terug wat we aan de voorkant bezuinigen? Is één toeristische organisatie een feit en bezuinigen we daardoor?

En de hoofdvraag is dan: Komen al die vervallen voorstellen terug bij de bouwstenennotitie of alleen de structurele? En als laatste vraag: Hoe moeten we ons de bouwstenennotitie voorstellen. Zo concreet dat we posten langslopen of worden er meer abstracte uitgangspunten of kaders geformuleerd  en van daaruit keuzen gemaakt?

9. Herbenoeming leden RvT Stichting Marenland (JW)

PvdA kan instemmen met voorstel college.

Consultatie/zienswijze

10. Concept bidboek Lokaal Programmaplan NPG (MC)

Een Hogelandster bidboek dat gezien mag worden, goed leesbaar, overzichtelijk, programmalijnen  met bijbehorende ambities geven een goed inzicht in deze eerste concept versie. Knap staaltje werk geleverd, nu komt het aan op de verdere uitwerking ervan. We zien de 100 % graag tegemoet.

Woorden moeten uiteraard in daden worden omgezet.

Er wordt gesproken over een onderzoek naar een (V) MBO Campus, daar is de PvdA groot voorstander van. Zoals bekend als integraal onderdeel van een ‘Centrum leven lang ontwikkelen’ voor de sectoren techniek en zorg. Wat is het vervolg? Blijft het beperkt bij de ambitie VMBO Campus? Dat lezen we nergens.

Bij de programmalijn Wonen en Leven op de Wierden wordt perspectief gegeven: ruimte voor nieuwe woonvormen, combinatie wonen en zorg, daar ziet mijn fractie van de PvdA kansen, ruimte voor experimenteren met andere woonvormen. Daar bijbehorende regelluwe ruimte creëren is een voorwaarde om te kunnen experimenteren.

Bij de toekomstige projecten onder 5.9 op pagina 21 lezen we over de bredere dorpsontwikkeling van Roodeschool en omgeving. Onze fractie wil dit breder trekken, betrek ook andere dorpen, zoals Wehe-den Hoorn en Oudeschip.

Bij Programmalijn  Zorgen voor en met elkaar vraagt onze fractie hardop; waar willen we naartoe op Het Hogeland? Wat is de visie van gemeente Het Hogeland, welke plannen worden gemaakt waardoor we een zorgzame samenleving kunnen realiseren? Door de vergrijzing neemt de behoefte aan specifieke zorg toe.

We zien een probleem dat groeiende is; er zijn te weinig huisartsen voor al onze dorpen, huisartsenposten verdwijnen en het aantal zorgvoorzieningen neemt af. Dat baart onze fractie zorgen.

Benoem de problematiek concreet,  en werk oplossingsgericht.

We moeten nu snel handelen, in actie komen, om ook in de toekomst goede zorg te kunnen garanderen.

Bij de samenwerkende partners missen we de huisartsen, onze PvdA fractie is van mening dat ze absoluut niet mogen ontbreken, we hebben ze nodig voor het ontwikkelen van e-health.

De ontwikkeling van een centrum voor praktijkleren gericht op de zorgsector is een exquisiete briljante kans voor ons Hogeland.

11. Begroting Volkskredietbank Noord-Oost Groningen (JK)

Kennisgenomen van en geen zienswijze

12. Aanlanding kabels Net op Zee (MC)

Zijn de belangen van de onze inwoners hierbij betrokken?

In hoeverre zijn de belangen van onze inwoners afgewogen?

Worden onze inwoners maximaal gecompenseerd?

Waarom zit het MER rapport niet bij de stukken? Welke belangen zijn tijdens het voortraject allemaal afgewogen?

Zijn natuurorganisaties en LTO bij het regio advies betrokken?

Dat zijn vragen die bij mijn fractie van de PvdA primair naar boven kwamen tijdens het bespreken van dit raadsvoorstel.

Om tot een weloverwogen regionale keuze te kunnen komen moeten de belangen van onze Inwoners zwaar meewegen. Hogelandsters mogen niet de dupe worden en zullen hoe dan ook maximaal gecompenseerd moeten worden, daarbij geldt; belofte maakt schuld..De PvdA is van mening dat de last sowieso niet op de schouders van Oudeschip mag komen te liggen.

TenneT én het Ministerie EZK neemt de regio actief mee in het voortraject van deze ingewikkelde besluitvorming. Chapeau.

Bij de aanlanding van de energie kabels heeft de regio zijn voorkeur uitgesproken voor Eemshaven Oost. Echter, er zijn sterke signalen van TenneT en ministerie van EZK dat het tracé niet haalbaar is vanwege hoge kosten, technische complexiteit en vergunbaarheid. Daarom wordt als alternatief Eemshaven West aangewezen.

Wat is de reden dat het college zo snel met een alternatief is gekomen?Het college denkt wel heel erg mee met de Minister. Moeten we dat wel doen? Mijn fractie heeft sterke twijfels daarover.

In hoeverre het tracé Eemshaven Oost onhaalbaar? Dat blijkt onvoldoende uit de bijgaande stukken. Als er geld is om KLM te steunen dan zeker ook voor tracé Eemshaven Oost.

Onze fractie is van mening dat de belangen van onze inwoners én van het milieu optimaal meegenomen moeten worden.

Kijkend naar het advies van de regio, het lokale draagvlak, het korte tracé over land, beperken van  schade aan de Waddenzee, de voorkeur van LTO om verzilting van het agrarische landschap zo klein mogelijk te houden, blijft aanlanding bij Eemshaven Oost de beste keuze.

In tweede termijn:

Voorwaarden keuze Eemshaven West moeten scherper geformuleerd worden in overeenstemming met LTO, met natuurorganisaties en omwonenden. Onder strikte voorwaarde dat compensatie inwoners vanuit het Regiofonds gegarandeerd is.

13. Sluiting